Treść graficznej Informacyjnej broszury o ASF
(strona 1)
Afrykański pomór świń (ASF) to groźna, zakaźna oraz zaraźliwa choroba wirusowa świń domowych, świniodzików oraz dzików, podlegająca obowiązkowi urzędowego zwalczania.
Pierwsze przypadki w Polsce odnotowano w 2014 roku.
Wirus ASF
Jest wyjątkowo odporny na czynniki środowiskowe
Może przetrwać w mrożonym mięsie nawet 1000 dni, w surowym mięsie w temp. 4 st. C – 150 dni
W odchodach świń w temperaturze pokojowej zachowuje żywotność przez 60–100 dni, we krwi – 18 tygodni, w szpiku kostnym do 6 miesięcy
Zachowuje właściwości zakaźne w gnijących tkankach przez 7–8 miesięcy
Pamiętaj - Ludzie nie są wrażliwi na zakażenie wirusem ASF. Wystąpienie choroby jest przyczyną poważnych strat ekonomicznych związanych z: padnięciami zwierząt, wypłatą odszkodowań, kosztami zwalczania, wstrzymaniem obrotu i eksportu świń oraz wieprzowiny, materiału biologicznego, produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego.
WAŻNE Pomimo wielu prób dotychczas nie udało się opracować skutecznej szczepionki przeciwko ASF u świń i dzików.
Za ochronę stada przed ASF odpowiada właściciel gospodarstwa.
(strona 2)
Jak rozprzestrzenia się ASF? Najczęstszym sposobem zakażenia zwierząt jest bezpośredni lub pośredni kontakt ze zwierzętami zakażonymi. Rozprzestrzenianie się wirusa jest stosunkowo łatwe za pośrednictwem osób i pojazdów odwiedzających gospodarstwo, skażonego sprzętu i narzędzi, zwierząt mających swobodny dostęp do gospodarstwa (gryzonie, koty, psy), jak również przez skażoną paszę, wodę oraz skarmianie zwierząt odpadami kuchennymi (zlewkami), zawierającymi nieprzetworzone mięso zakażonych świń lub dzików.
Główny rezerwuar wirusa w środowisku naturalnym stanowi przemieszczanie się zakażonych dzików. (Obraz dzika z napisem „97%”)
Główne źródło nowych ognisk ASF to ludzie i środki transportu. Człowiek może nieświadomie przenieść wirusa na duże odległości!
WAŻNE Obserwuj stan zdrowia świń, a o wszelkich niepokojących objawach natychmiast powiadom Lekarza Weterynarii
PAMIĘTAJ! Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zakazuje się dokarmiania dzików
(strona 3)
Bioasekuracja
kluczowy element ochrony
Przestrzegaj zasad bioasekuracji także w magazynach, w których trzymana jest ściółka i pasza dla świń
Ogrodzenie gospodarstwa Szczelne ogrodzenie uniemożliwiające kontakt świń z dzikami Zabezpieczenie chlewni przed dostępem zwierząt domowych i dzikich Siatki ochronne w oknach i drzwiach budynku chlewni
Maty dezynfekcyjne Umieszczenie mat przed wejściami do chlewni Regularna wymiana płynu dezynfekcyjnego
Odzież ochronna Stosowanie odzieży ochronnej i obuwia zmiennego dla osób wchodzących do chlewni. Pranie odzieży ochronnej w wysokiej temperaturze
(strona 4)
Bioasekuracja kluczowy element ochrony
Przestrzegaj zasad bioasekuracji także w magazynach, w których trzymana jest ściółka i pasza dla świń
Ograniczenie dostępu Zakaz wstępu osób postronnych do chlewni Prowadzenie rejestru osób wchodzących do pomieszczeń ze zwierzętami Prowadzenie rejestru środków transportu wjeżdżających na teren gospodarstwa
Gospodarka odpadami Właściwe przechowywanie i utylizacja odpadów Zabezpieczenie paszy przed dostępem zwierząt domowych i dzikich Nie wykorzystuj słomy z pól, na których mogły przebywać dziki
Czyszczenie i dezynfekcja Regularne czyszczenie i dezynfekcja pomieszczeń, narzędzi i pojazdów Stosowanie skutecznych środków dezynfekcyjnych-wirusobójczych Narzędzia i sprzęt służący do obsługi świń stosuj wyłącznie w swoim gospodarstwie, wyłącznie w budynku, w którym utrzymujesz świnie
(strona 5)
PAMIĘTAJ! Oprócz standardowych, stosuj wzmocnione środki bioasekuracji jeśli Twój zakład znajduje się w obrębie obszarów objętych ograniczeniami I, II, III., O planie bioasekuracji, który obejmuje m.in. strefy brudne i czyste, procedury dezynfekcji, audyty wewnętrzne oraz programy podnoszenia świadomości personelu.
WAŻNE Nie stosuj paszy niewiadomego pochodzenia, nie skarmiaj produktami pochodzenia zwierzęcego (w tym resztkami, czy zlewkami
(strona 6)
Przestrzegajmy dodatkowo prawa przyjętego w programach zwalczania ASF
Wygaszanie produkcji w chlewniach nie przestrzegających ustalonych zasad bioasekuracji
Ścisły nadzór nad obrotem świń
Zdecydowane ograniczenie gęstości populacji dzików
Aktywne poszukiwanie oraz utylizacja padłych dzików, w regionach występowania ASF
Zakaz wjazdu na teren gospodarstwa wszelkich pojazdów, a szczególnie samochodów zakładów mięsnych oraz firm utylizacyjnych
Zakaz wprowadzania na teren gospodarstwa upolowanych/padłych dzików lub wyposażenia służącego do polowań na dziki
Zrezygnowanie z uczestnictwa w polowaniach na dziki przez właścicieli i pracowników chlewni oraz lekarzy weterynarii sprawujących opiekę nad stadami świń
W obszarze III, II i I każdorazowe zgłoszenie padłej świni do Powiatowego Inspektoratu Weterynarii
(strona 7)
PAMIĘTAJ! Inspekcja Weterynaryjna przeprowadza kontrolę
Inspektorzy Inspekcji Weterynaryjnej kontrolują spełnianie wymagań bioasekuracji w gospodarstwach utrzymujących świnie.
Obserwuj zwierzęta i zgłaszaj objawy ASF u świń:
Wysoka gorączka (do 41°C)
Sinica skóry uszu, brzucha i boków ciała, wybroczyny, zaczerwienienie skóry
Duszność, pienisty wypływ z nosa
Biegunka, często z domieszką krwi
Osowiałość, utrata apetytu
Poronienia u loch
Nagłe padnięcia świń
Zgłaszaj inne objawy u świń budzące Twój niepokój
(strona 8)
Posiadaj dokumentację potwierdzającą zakup paszy i świń z wiarygodnych źródeł
Codziennie obserwuj! Sprawdzaj stan zdrowia świń minimum 2 razy dziennie Zwracaj uwagę na apetyt i zachowanie zwierząt Mierz temperaturę ciała przy najmniejszych podejrzeniach Tylko badanie laboratoryjne może potwierdzić lub wykluczyć ASF
ZGŁOSIŁEŚ PODEJRZENIE ASF – CO DALEJ?
Po dokonaniu zgłoszenia – do czasu przybycia urzędowego lekarza weterynarii – posiadacz zwierząt zobowiązany jest do:
Izolacji i strzeżenia w gospodarstwie wszystkich przebywających tam zwierząt
Wstrzymania się od wywożenia, wynoszenia i zbywania produktów z gospodarstwa, w szczególności mięsa, zwłok zwierzęcych, środków żywienia zwierząt, wody, ściółki, nawozów naturalnych
Nie wywożenia z gospodarstwa materiału biologicznego (nasienia, komórek jajowych, zarodków)
Uniemożliwienia osobom postronnym dostępu do pomieszczeń lub miejsc, w których znajdują się zwierzęta podejrzane o zakażenie lub chorobę
(strona 9)
Aktualne mapy obszarów objętych ograniczeniami dostępne są na stronie https://bip.wetgiw.gov.pl/asf/mapa/
Wyznacza się następujące strefy
Strefa czerwona (obszar objęty ograniczeniami III):
Zakaz przeprowadzania uboju świń w celu produkcji mięsa na użytek własny bez zgody Powiatowego Lekarza Weterynarii
Zakaz organizowania targów, wystaw, pokazów i konkursów zwierząt z udziałem świń bez zgody Powiatowego Lekarza Weterynarii
Zakaz prowadzenia działalności nadzorowanej w zakresie skupu świń lub pośrednictwa w obrocie świniami*
Zakaz wyprowadzania świń z gospodarstwa bez zgody Powiatowego Lekarza Weterynarii
(strona 10)
Zakaz wprowadzania świń do gospodarstwa bez zgody Powiatowego Lekarza Weterynarii
Zakaz przemieszczania przesyłek materiału biologicznego, produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, świeżego mięsa i produktów mięsnych, w tym osłonek, pozyskanych od lub ze świń poza obszary bez zgody Powiatowego Lekarza Weterynarii
Strefa różowa (obszar objęty ograniczeniami II):
Zakaz przeprowadzania uboju świń w celu produkcji mięsa na użytek własny bez zgody Powiatowego Lekarza Weterynarii
Zakaz organizowania targów, wystaw, pokazów i konkursów zwierząt z udziałem świń bez zgody Powiatowego Lekarza Weterynarii
Zakaz prowadzenia działalności nadzorowanej w zakresie skupu świń lub pośrednictwa w obrocie świniami*
Zakaz wyprowadzania świń z gospodarstwa bez zgody Powiatowego Lekarza Weterynarii
Zakaz wprowadzania świń do gospodarstwa bez zgody Powiatowego Lekarza Weterynarii
Zakaz przemieszczania przesyłek materiału biologicznego, produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, świeżego mięsa i produktów mięsnych, w tym osłonek, pozyskanych od lub ze świń poza obszary bez zgody Powiatowego Lekarza Weterynarii
* z wyłączeniem pośrednictwa bez wykorzystania obiektów budowlanych lub innych miejsc, będących w posiadaniu podmiotu prowadzącego taką działalność.
Strefa niebieska (obszar objęty ograniczeniami I):
Zakazuje się przeprowadzania uboju świń w celu produkcji mięsa na użytek własny bez zgody Powiatowego Lekarza Weterynarii
(strona 11)
Pytanie: Jakie ograniczenia stosowane są w obszarze zapowietrzonym (minimum 3 km) i zagrożonym (minimum 10 km) obowiązujących wokół gospodarstwa, w którym wystąpiła choroba ASF?
Odpowiedź: Postępuj zgodnie z rozporządzeniem Powiatowego Lekarza Weterynarii lub Wojewody. Zawsze sprawdzaj aktualne przepisy dotyczące Twojego obszaru!
(strona 12)
PAMIĘTAJ O ZASADACH CZYSZCZENIA
czyszczenie na sucho,
mycie detergentem i płukanie wysokociśnieniowe,
dezynfekcja powierzchni zewnętrznych pojazdów,
dezynfekcja kabiny
Dezynfekcję obiektów inwentarskich należy przeprowadzać w systemie „pomieszczenie puste–pełne”
Przygotowanie budynku: wyprowadzenie zwierząt z obiektu,
usunięcie sprzętów i „czyszczenie na sucho” – usunięcie ściółki, odchodów, resztek paszy, pajęczyn, kurzu, także z trudno dostępnych miejsc (szczeliny, wentylacja, karmidła, poidła).
Mycie preparatem myjącym: namoczenie powierzchni zimną wodą,
pianowanie lub natrysk detergentem,usunięcie brudu strumieniem wody pod ciśnieniem.
Dezynfekcja właściwa: na suchej powierzchni (mokre mogą osłabić skuteczność środka),
by zachować pełne działanie środka dezynfekującego.
Na dole strony znajdują się obrazki instruktażowe pokazujące kroki dezynfekcji – od czyszczenia butów po spryskiwanie środkami czyszczącymi.
(strona 13)
Środki transportu na obszarach objętych ograniczeniami
Konstrukcja i utrzymanie Pojazdy muszą być tak skonstruowane i utrzymywane, by zapobiegać wszelkim przeciekom (np. płynów, odchodów).Muszą być oczyszczane i dezynfekowane niezwłocznie po każdym transporcie.
Dodatkowa dezynfekcja W razie potrzeby: ponowne dezynfekowanie, dokładne suszenie lub pozostawienie do wyschnięcia, a także deratyzacja.
Zgodność z procedurami Czyszczenie i dezynfekcja muszą być prowadzone zgodnie z instrukcjami lub procedurami określonymi przez właściwy organ, z użyciem odpowiednich produktów biobójczych, w celu zniszczenia czynnika chorobotwórczego ASF (choroba kategorii A), i muszą być dokumentowane.
(strona 14)
WAŻNE ZASADY PROFILAKTYKI ASF
W ciągu 48 godzin od przebywania w lesie nie wchodź do świń i nie wykonuj czynności związanych z obsługą świń.
Zgłaszaj Powiatowemu Lekarzowi Weterynarii znalezienie padłego dzika lub dzika żywego z objawami chorobowymi.
Nie dotykaj zwłok padłych dzików.
Sezonuj słomę i zboża przed ich podaniem świniom: słomę przez 90 dni od zebrania, zboża minimum 30 dni.
Nie skarmiaj świniom zielonki.
(strona 15)
PRZYPOMINAMY!
Stosuj zasady bioasekuracji
Obserwuj swoje stado
Reaguj natychmiast na podejrzane objawy
Przestrzegaj przepisów dotyczących przemieszczania świń
Zgłoszenie podejrzenia wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt do Powiatowego Lekarza Weterynarii jest obowiązkiem, którego niedopełnienie stanowi wykroczenie podlegające karze aresztu, ograniczenia wolności albo karze grzywny.
KONTAKTY ALARMOWE
Wojewódzki Inspektorat Weterynarii
tel. 52 339 21 00
Infolinia dot. ASF w Głównym Inspektoracie Weterynarii
tel. 22 623 20 89
tel. 22 623 17 17
